Validation of a Panel of Osteoarthritis Biomarkers by Protein Microarrays

Resumo

Aínda que a artrose (OA) é unha patoloxía reumática caracterizada por unha longa fase inicial clinicamente silente de deterioración articular, xeralmente a enfermidade non se diagnostica ata etapas moi avanzadas, onde a única solución posible é un reemplazamiento protésico. Isto, é maiormente debido ás limitacións e á baixa sensibilidade que presentan as técnicas de diagnóstico actuais, baseadas na descrición subxectiva dos síntomas do paciente e en probas radiolóxicas. Nos últimos anos, o uso de técnicas proteómicas deu lugar a unha longa lista de marcadores solubles asociados coa patoloxía artrósica, que poderían ter certo potencial para o diagnóstico precoz e/ou a predición da enfermidade. Con todo, ningún deles foi suficientemente validado para o seu uso na rutina clínica, debido principalmente á falta de estudos prospectivos nun gran número de mostras procedentes de pacientes que fosen seguidos durante longos períodos de tempo. Nesta tese empregáronse técnicas proteómicas rápidas e económicas, baseadas en microarrays de proteínas en suspensión, para a validación e posterior cualificación como marcadores de predición de incidencia de OA dun panel de seis proteínas seleccionadas en base a resultados previos do noso grupo de investigación. Así mesmo, a pesar de que non se coñece a causa exacta que inicia o proceso artrósico, é ben sabido que o sistema inmune, entre outros, ten un papel fundamental. A produción de anticorpos fronte a antíxenos propios do corpo, ou autoanticorpos (AAbs) é unha das principais características da actuación devandito sistema. Por iso, durante a realización desta tese doutoral, levou a cabo unha fase de descubrimento de biomarcadores mediante arrays de proteínas en formato plano, co fin de definir un perfil de inmunoreactividad propio das etapas clinicamente silentes da OA que permitise identificar un panel de AAbs con posible potencial como marcadores de predición. Os resultados obtidos mediante a análise dun amplo set de mostras de soro a tempo cero de individuos sen evidencia nin radiográfica nin sintomática de OA de xeonllo, procedentes da cohorte da Osteoartrhritis Initiative, demostraron a asociación de distintos biomarcadores protéicos coa futura aparición da enfermidade. Doutra banda, o uso de probas estatísticas multivariantes deu lugar á xeración de dous posibles modelos para predicir a incidencia de OA radiográfica de xeonllo, formados pola combinación de marcadores protéicos e clínicos asociados co desenvolvemento da enfermidade. Ademais, mediante o emprego de análise de supervivencia, demostrouse que os niveis en soro a tempo cero destes biomarcadores solubles asócianse co tempo de aparición da mesma: A maiores niveis do biomarcador, antes desenvólvese a OA